Άτομα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα θα μπορούν σύντομα να λάβουν το πρώτο εμβόλιο που σχεδιάστηκε για να προλαμβάνει την εμφάνιση της νόσου, καθώς ερευνητές του UCL και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ετοιμάζουν κλινική μελέτη που αποτελεί διεθνή πρωτιά. Η χρηματοδότηση, ύψους έως δύο εκατομμυρίων λιρών από το Cancer Research UK με τη στήριξη του CRIS Cancer Foundation, επιτρέπει τη δοκιμή του LungVax μέσα στα επόμενα τέσσερα έτη.
Η δοκιμή Φάσης Ι θα εστιάσει τόσο στην επιλογή δοσολογίας για ανθρώπους υψηλού κινδύνου όσο και στην καταγραφή πιθανών παρενεργειών. Η έναρξη τοποθετείται για το καλοκαίρι του 2026, υπό την προϋπόθεση ολοκλήρωσης των αναγκαίων εγκρίσεων.
Η καθηγήτρια Mariam Jamal-Hanjani, επικεφαλής της μελέτης από το UCL Cancer Institute, το UCLH και το Francis Crick Institute, υπενθύμισε ότι λιγότερο από το 10% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα επιβιώνουν για μία δεκαετία και τόνισε ότι ουσιαστική αλλαγή θα επιτευχθεί μόνο μέσω πρόληψης σε πολύ πρώιμα στάδια. Το LungVax, όπως σημείωσε, αποτελεί βασική αρχική δοκιμή για την προστασία ατόμων με μεγαλύτερο ρίσκο, χωρίς να υποκαθιστά τη διακοπή καπνίσματος ως την πιο αποτελεσματική μέθοδο περιορισμού του κινδύνου.
Πώς δρα το LungVax
Ο μηχανισμός του εμβολίου βασίζεται σε γενετικές οδηγίες που κατευθύνουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει νεοαντιγόνα και αντιγόνα όγκου, πρωτεΐνες που εμφανίζονται στα καρκινικά κύτταρα σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης. Στόχος είναι η ενεργοποίηση ανοσοαπόκρισης ικανής να εντοπίζει και να εξουδετερώνει ανώμαλα κύτταρα πριν εξελιχθούν σε καρκίνο. Η τεχνολογία που αξιοποιείται αναπτύχθηκε κατά την περίοδο της COVID-19 στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Από την έρευνα στην εφαρμογή
Η καθηγήτρια Sarah Blagden, συνιδρύτρια του προγράμματος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σημείωσε ότι η συνολική επιβίωση στον καρκίνο του πνεύμονα παραμένει χαμηλή επί δεκαετίες, γεγονός που καθιστά την προληπτική παρέμβαση κρίσιμη ευκαιρία. Η χρηματοδότηση επιτρέπει για πρώτη φορά την πρακτική αξιολόγηση ενός εμβολίου αυτού του τύπου, προσθέτοντας ότι μετά από χρόνια έρευνας, οι δυνατότητες πρόληψης περνούν πλέον σε πραγματικές συνθήκες.
Αρχικά, το LungVax θα χορηγηθεί σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε επιτυχή χειρουργική αφαίρεση πρώιμου καρκίνου αλλά παραμένουν σε αυξημένο κίνδυνο υποτροπής, όπως και σε άτομα που συμμετέχουν στο πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου του NHS στην Αγγλία. Εφόσον τα αποτελέσματα είναι θετικά, οι δοκιμές θα επεκταθούν σε ευρύτερες ομάδες υψηλού κινδύνου.
Σύμφωνα με τη διευθύνουσα σύμβουλο του Cancer Research UK Michelle Mitchell, η κλινική αξιολόγηση του LungVax αποτελεί ισχυρό βήμα προς την πρόληψη περισσότερων μορφών καρκίνου μέσω ανοσολογικής παρέμβασης σε πρώιμο στάδιο.