Με τα χρόνια, οι επιστήμονες έχουν αποκαλύψει πολλά από τα μυστήρια και τις ελλείψεις του ανθρώπινου εγκεφάλου, που κρυβόταν μέσα στον ψυχισμό μας.
Σήμερα, θα ταξιδέψουμε μέσα στον δικό σας ψυχισμό και στις δικιές σας σκέψεις για να μάθετε πώς ακριβώς λειτουργεί η συνείδησής σας.
Μεταβάλλουμε συνεχώς τις αναμνήσεις μας
Έχουμε την τάση να βλέπουμε τις αναμνήσεις μας ως μικρές ταινίες ή βίντεο κλιπ. Υπάρχουν πράγματα που βρίσκονται σε κάποιο “ράφι” μέσα στον εγκέφαλό μας, ασφαλή και αναλλοίωτα, αλλά, όπως αποδεικνύεται, οι αναμνήσεις των παρελθόντων γεγονότων αλλάζουν κάθε φορά που περνούν από το φίλτρο του μυαλού μας.
Το περιεχόμενο των αναμνήσεών μας επηρεάζεται από τα γεγονότα που συνέβησαν στο πιο πρόσφατο παρελθόν. Για παράδειγμα, δεν έχετε ξεκάθαρες αναμνήσεις από όλους τους καλεσμένους σε ένα οικογενειακό τραπέζι που έγινε πριν από μερικά χρόνια. Επειδή όμως η θεία σας δεν χάνει ποτέ τέτοια γεγονότα, το μυαλό σας θα την συμπεριλάβει σίγουρα στις αναμνήσεις, ακόμα κι αν αυτή απουσίαζε στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Μπορούμε να έχουμε μόνο έναν περιορισμένο αριθμό φίλων
Οι ψυχολόγοι και οι κοινωνιολόγοι έχουν καταλήξει στον επονομαζόμενο αριθμό Dunbar. Πρόκειται για τον μέγιστο αριθμό ατόμων με τα οποία κάποιος μπορεί να διατηρήσει στενούς φιλικούς δεσμούς. Έτσι, ακόμη και αν έχετε χιλιάδες «φίλους» στο Facebook, μπορείτε να έχετε μόνο μια ουσιαστική επικοινωνία με 50-200 από αυτούς.
Αισθανόμαστε πιο ευτυχισμένοι όταν είμαστε απασχολημένοι
Φανταστείτε ότι βρίσκεστε στο αεροδρόμιο και πρέπει να παραλάβετε τις αποσκευές σας. Σε δέκα λεπτά, φτάνετε στους κυλιόμενους ιμάντες και παίρνετε αμέσως τη βαλίτσα σας.
Και τώρα, μια κάπως διαφορετική εκδοχή. Βρίσκετε έναν πιο σύντομο δρόμο και καταφέρνετε να φτάσετε στους κυλιόμενους ιμάντες των αποσκευών σε μόλις δύο λεπτά. Στη συνέχεια, περνάτε τα υπόλοιπα οκτώ λεπτά περιμένοντας να εμφανιστεί η βαλίτσα σας.
Και στις δύο περιπτώσεις, δεν χρειάστηκε περισσότερο από δέκα λεπτά για να παραλάβετε τις αποσκευές σας. Ωστόσο, στο δεύτερο σενάριο, πιθανότατα αισθανθήκατε πιο ανυπόμονοι και δυσαρεστημένοι. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το μυαλό μας δε θέλει να είναι αδρανές και προτιμά να παραμείνει απασχολημένο. Για κάθε εργασία που ολοκληρώνουμε, μας ανταμείβει με την ντοπαμίνη, την ορμόνη της ευτυχίας.
Μπορούμε να απομνημονεύσουμε μόνο 3-4 πράγματα τη φορά
Μελέτες δείχνουν ότι ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να αποθηκεύσει περισσότερες από 3-4 πληροφορίες ταυτόχρονα. Επιπλέον, αυτές οι πληροφορίες μπορούν να διατηρηθούν μόνο για 20-30 δευτερόλεπτα. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, τις ξεχνάμε, εκτός και αν συνεχίζουμε να ανανεώνουμε τη μνήμη μας ξανά και ξανά.
Για παράδειγμα, οδηγείτε και μιλάτε στο τηλέφωνο (δεν πρέπει να το κάνετε ποτέ αυτό!). Ο συνομιλητής σας από την άλλη άκρη σας δίνει έναν αριθμό, αλλά δεν μπορείτε να τον γράψετε εκείνη τη στιγμή και προσπαθείτε να τον απομνημονεύσετε. Επαναλαμβάνετε τον αριθμό ξανά και ξανά, για να τον διατηρήσετε στη μνήμη σας, μέχρι να μπορέσετε να τον καταγράψετε.
Παρεμπιπτόντως, το γεγονός ότι βρίσκουμε ευκολότερο να θυμόμαστε 3-4 κομμάτια μιας πληροφορίας, εξηγεί γιατί τόσα πολλά πράγματα αποτελούνται από 3-4 ψηφία ή γραμμές. Αυτό ισχύει για τους αριθμούς τηλεφώνων και πιστωτικών καρτών, αλλά ακόμη και για την παράγραφο που διαβάζετε!
Η οπτική αντίληψη των πραγμάτων διαφέρει από την πραγματική εμφάνισή τους
Ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται συνεχώς τις πληροφορίες που λαμβάνονται από τα αισθητήρια όργανα. Αναλύει εικόνες και τις ερμηνεύει σε μια μορφή που είναι πιο προσιτή σε εμάς.
Για παράδειγμα, μπορούμε να διαβάσουμε γρήγορα ένα κείμενο, γιατί δεν το διαβάζουμε πραγματικά. Παρατηρούμε απλώς το πρώτο και το τελευταίο γράμμα κάθε λέξης και προφέρουμε διαισθητικά τα υπόλοιπα, με βάση την προηγούμενη εμπειρία μας. Κι αυτό δε συμβαίνει μόνο με τα κείμενα.
Ξοδεύουμε το 30% του χρόνου μας ονειροπολώντας
Φανταστείτε ότι είστε στη δουλειά μελετώντας ένα σημαντικό έγγραφο. Ξαφνικά, συνειδητοποιείτε ότι μόλις διαβάσατε την ίδια πρόταση τρεις φορές στη σειρά. Αντί να αναλύσετε το κείμενο, το μυαλό σας περιπλανιόταν.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια λένε ότι κάθε μέρα περνάμε το 30% του χρόνου μας ονειροπολώντας. Μερικές φορές (για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μεγάλων ταξιδιών) αυτό το ποσοστό φτάνει και το 70%, αλλά δεν υπάρχει τίποτα το κακό σε αυτό. Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που αγαπούν να ονειροβατούν τείνουν να είναι πιο δημιουργικοί. Επίσης, είναι καλύτεροι στην επίλυση προβλημάτων και στην εξάλειψη του στρες.
Στη ζωή μας δεν μπορούμε να αγνοήσουμε 3 πράγματα: το φαγητό, το σεξ και τον κίνδυνο
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί οι άνθρωποι σταματούν πάντα να εξετάζουν τα επακόλουθα ενός τροχαίου ατυχήματος; Παρόλο που οι παρευρισκόμενοι βρίσκουν το θέαμα δυσάρεστο, συνεχίζουν να κοιτάζουν με ανοιχτό το στόμα.
Αυτή η περιέργεια προκαλείται από τον “αρχαίο εγκέφαλό μας”, ένα τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την επιβίωση. Η λειτουργία του είναι να παρατηρεί συνεχώς το περιβάλλον, θέτοντας (κι απαντώντας σε) 3 ερωτήσεις: “Μπορώ να το φάω αυτό; Μπορώ να κάνω σεξ με αυτόν τον άνθρωπο; Κινδυνεύω να πάθω κακό κάνοντας αυτό; “Τα φαγητό, το σεξ και ο κίνδυνος εξακολουθούν να είναι θεμελιώδη στοιχεία για να διατηρηθούμε στη ζωή, οπότε δεν μπορούμε παρά να τους δώσουμε προσοχή.
Χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερες επιλογές
Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι επιστήμονες δημιούργησαν δύο τραπέζια σε ένα σούπερ μάρκετ. Στο πρώτο τραπέζι έβαλαν 6 διαφορετικούς τύπους μαρμελάδας, ενώ στο δεύτερο 24. Ως αποτέλεσμα, το 60% των πελατών να σταματήσουν για να δοκιμάσουν μαρμελάδες στο πρώτο τραπέζι. Ωστόσο, όταν τους ζητήθηκε να αγοράσουν μαρμελάδα, το δεύτερο τραπέζι αποδείχθηκε 4 φορές πιο δημοφιλές από το πρώτο.
Γιατί συνέβη αυτό; Όπως γνωρίζουμε ήδη, ο εγκέφαλός μας μπορεί να επικεντρωθεί μόνο σε 3-4 πράγματα τη φορά. Επομένως, η λήψη τελικών αποφάσεων είναι ευκολότερη όταν υπάρχει περιορισμένος αριθμός επιλογών (δηλ. 6 τύποι μαρμελάδας).
Παρ ‘όλα αυτά, θέλουμε πάντα ποικιλία. Μας αρέσει να επιλέγουμε από ένα ευρύ φάσμα προϊόντων , γι ‘αυτό είναι πιο πιθανό να σταματήσουμε δίπλα στο τραπέζι με τους 24 τύπους μαρμελάδας (αν και, τελικά, θα προτιμήσουμε το ίδιο εμπορικό σήμα που έχουμε συνηθίσει να αγοράζουμε).
Οι περισσότερες από τις αποφάσεις μας είναι ασυνείδητες
Θα θέλαμε να πιστέψουμε ότι όλες οι ενέργειές μας είναι αποτέλεσμα προσεκτικής σκέψης, αλλά στην πραγματικότητα το 60-80% των καθημερινών μας αποφάσεων γίνεται υποσυνείδητα. Δεν σκεφτόμαστε να κάνουμε αυτά τα πράγματα, απλά τα κάνουμε.
Κάθε δευτερόλεπτο, ο εγκέφαλός μας λαμβάνει εκατομμύρια δεδομένα. Για να αποφευχθεί η υπερβολική εξάντληση, κάποια από αυτά υποβαθμίζονται στο υποσυνείδητο. Πέρνουμε τα κλειδιά, σβήνουμε τα φώτα, κλειδώνουμε την πόρτα, τέτοιες ενέργειες τις κάνουμε αυτόματα, χωρίς καθόλου σκέψη.
Από την άλλη, αυτό συχνά οδηγεί σε αυτοψία. Για παράδειγμα, όταν θα φτάσουμε στο γραφείο και ξαφνικά θα αρχίσουμε να ανησυχούμε για το εάν έχουμε σβήσει ή όχι το σίδερο.
Δε γίνεται να κάνουμε πολλαπλές δραστηριότητες ταυτόχρονα
Πηγή